Waarom Promoot Ik Een Ongezonde Leefstijl?

Als ik zeg dat suiker niet ongezond is. Of McDonalds. Als ik zeg dat ongezonde producten niet bestaan. Als ik toegeef cola light te drinken. Als ik brood en zuivel eet. Als ik probeer uit te leggen dat er niet zoiets is als een eenduidig begrip voor “gezond” en net zo min voor “ongezond”. Genuanceerd zijn levert me soms het verwijt op dat ik een ongezonde leefstijl promoot. Ik haal me er een hoop venijn en hoon mee op de hals. Hoe durf ik, iemand die zich personal trainer noemt, zo’n ongezonde leefstijl te promoten? Hoho! Ik promoot wat?! Sorry, maar dan heb je mijn boodschap niet begrepen. Wat gaat er mis in mijn informatie-overdracht? 

Ik eet weleens wat puur voor de smaak (lees: lekkers). Soms eet ik teveel. Ik heb niet heel erg veel talent voor slapen. Ik ga graag uit en als ik uitga, drink ik graag een glaasje whisky. Of twee. Ik kan me intensief met iets bezig houden (sommigen noemen het obsessief). Werk, liefde, filosofie, trainen, dansen. Ik ervaar soms negatieve gevoelens en gevoelens van onzekerheid. Ik vraag me weleens af hoe lang het duurt voordat de wereld erachter komt dat ik niks kan en niks weet.

Daar staat tegenover dat ik heel gevarieerd eet. Ik let 99% van de tijd heel goed op mijn calorie-inname. Ik heb een uitstekende slaap hygiene (mensen zonder talent moeten nu eenmaal harder werken voor hetzelfde resultaat). Ik word nooit dronken. Ik ga maximaal twee keer per maand uit. De dingen die me bezig houden -obsessief of niet- maken me meestal gelukkig. En ik ervaar ook heel veel positieve gevoelens. Verdomd, soms ben ik zelfs trots op mezelf. Ik zou mezelf best gebalanceerd willen noemen. En gezond.

Duidelijk verhaal

Genuanceerde boodschappen overbrengen is ondankbaar werk in de #fittejongensenmeisjes branche. Een duidelijk verhaal met een krachtige boodschap en een mooie belofte is nu eenmaal interessant, motiverend en eenvoudig te begrijpen. Op zich is er ook niet zo veel mis met een duidelijke boodschap, zelfs als deze niet 100% waar is. Als jij je leven een dramatisch positieve wending kunt geven en de enige collateral damage is dat je daarbij ook wat nutteloze adviezen opvolgt, who cares? Maar de strikte richtlijnen zijn niet voor iedereen vol te houden. En zodra mensen de helft van hun wakkere leven besteden aan het lezen van etiketten en het bereiden van hun eten, gaat er toch iets mis. Vind ik. Dus soms dan zeg ik daar wat van. Dat dat niet nodig is meestal. En omdat de stelling vaak ongenuanceerd is, klinkt de tegenstelling even ongenuanceerd. Dus als iemand zegt dat suiker ongezond is, dan zeg ik dat dat gelul onzin is. Met als gevolg het verwijt uit de titel. Goed. Dat gaan we dus maar even toelichten.

Als ik niet tegen ben, ben ik niet per definitie voor

Het met elkaar oneens zijn is prima. Maar soms lijkt er alleen een “voor” en een “tegen” kamp te zijn. Dat vind ik onbegrijpelijk en mega-rete-super-ongenuanceerd (ik gebruik even wat superlatieven, want soms is dat nodig om een punt te maken). Sinds wanneer ben je voor als je niet tegen bent? En tegen als je niet voor bent? Als ik zeg dat ik roze niet lelijk vind, dan is het toch niet meteen mijn lievelingskleur?

Dus. Voor alle duidelijkheid:

• Als ik zeg dat suiker niet ongezond is, zeg ik niet dat je vanaf nu alleen maar producten met suiker erin mag eten omdat dat zo goed voor je is. Ik zeg niet eens dat het gezond is.
• Als ik zeg dat er geen enkele reden is om aan te nemen dat aspartaam kanker veroorzaakt, zeg ik niet dat je al je water moet vervangen door cola light.
• Als ik zeg dat McDonalds eten niet ongezond is, zeg ik niet dat het gezond is en je vanaf nu iedere dag McDonalds moet eten.
• Dat is NIET wat ik zeg.
• Dat is dus NIET wat ik zeg.
• Soms moet je iets een paar keer herhalen. Dat is absoluut NIET wat ik zeg.

Wat ik wél zeg is dat je moet denken in patronen en niet in losse gebeurtenissen. En dat patroon in zijn totaal is gezond. Of ongezond. Of ergens daar tussenin. En dan hangt het ook nog weer af van wat je definitie van gezond is. Voor de meeste mensen is het een vrij saai en al jaren bekend advies: eet met mate, gevarieerd en zoveel mogelijk onbewerkt. Je weet wel. Groenten, fruit, noten, volkoren producten, onbewerkt vlees… En dat ene laffe koekje bij de thee dat je van je oma kreeg op zaterdagmiddag. Niemand heeft Red Bull, Schnitzels, in suiker gewentelde pinda’s, Liga’s-om-je-door-je-dip-heen-te-helpen en vleeswaren met de totale ADH aan zout in één portie nodig. Dus als je inactief bent en een beetje te zwaar, kan je die het beste als eerste laten staan. Maar er gebeurt heus niets als je het een keer wél eet. Dat is eigenlijk wat ik zeg.

Ik geloof niet dat ik alles kan beïnvloeden – en dat is een understatement

Sommige mensen geloven dat het leven volledig te sturen is. Ik denk dat het wel duidelijk is dat ik niet tot die groep mensen behoor. Alle discussies over suiker, e-nummers, biologisch voedsel, superfoods et cetera hebben iets gemeen: de illusie (en de hoop) dat wij ons leven tot in de puntjes kunnen controleren. Dat iemand die niet rookt en alleen maar biologisch en puur eet geen kanker kan krijgen bijvoorbeeld. Dat er een heilige graal is. Dat als je maar voedingsmiddel X vermijdt al je problemen als sneeuw voor de zon verdwijnen.

Mijn meest genuanceerde reactie hierop is: er is geen enkele reden om aan te nemen dat er zoiets bestaat. Iedereen heeft ook gewoon een genenpakket. Je levensstijl vergroot of verkleint de kans op het krijgen van ziektes (zoals bijvoorbeeld kanker). Maar je levensstijl garandeert niets. Stel je even voor: bij je geboorte heb je een kans van 75% op kanker. Je leeft supergezond en verkleint de kans met 30%. Dan heb je alsnog 52,5% kans op kanker. Nog steeds meer wél dan niet.

Het lullige is: je kunt niet weten wat je initiële kans is, noch bepalen wat de invloed is van jouw specifieke acties om deze kans te verkleinen. Daarom kan ome Joop 100 worden terwijl hij een pakje shag per dag rookt. En wordt je gezonde buurvrouw op haar 55e geveld door kanker. We praten in kansen. Niet in zekerheden. Je hebt invloed, maar geen controle. Punt.

Je maakt hele andere keuzes in het leven als je minder invloed toeschrijft aan losse gebeurtenissen en meer invloed toeschrijft aan het patroon in zijn geheel. En dat is precies wat ik doe. Ik zie het eten van wat lekkers op zijn tijd, wat mij ontspanning en genot geeft, niet als ongezond, maar juist als gezond. En daar verschil ik -blijkbaar- nogal van mening met anderen.

Waarom ik kies wat ik kies

Mijn visie is heel simpel: je moet alles doen wat je kan en bereid bent om te doen om de kwaliteit van leven zo groot mogelijk te maken. Voor nu, maar ook voor in de toekomst. Dus al heb je geen idee hoe jouw genenpakket eruit ziet, je kunt op zijn minst dat doen waarvan we vrij zeker weten dat het goed voor je is: bewegen, gevarieerd en met mate eten, niet roken, niet teveel drinken, goed slapen. Maar als je dat rete-fucking-saai vindt, dan mag je gelukkig zelf kiezen om de kwaliteit van leven nu te verhogen om de prijs daarvoor mogelijk later te betalen. En “later” is soms al de volgende dag. Je weet wel. Katers enzo.

Ik heb het gelukkig vrij makkelijk. Alles wat gezien wordt als “gezond” doe ik graag. En vrij weinig dingen die gezien worden als ongezond trekken me (denk aan roken, drugs, dronken worden, obsessief dieeten, overtrainen, nachten doorhalen). Mijn enige “ongezonde” gewoonte is dat ik erg graag lekkers eet. Met chocolade op nummer 1 (en dan heb ik het niet over die verantwoorde, bittere, pure meuk, maar gewoon Cote d’Or of M&M’s) en Liga-achtige dingen op nummer 2. Maar lucky me: ik beweeg een hoop en ik kan me dus, naast de gezonde spullen, ook veroorloven een en ander in “rommel” bij te eten. En jongens, wat geniet ik daar van (over kwaliteit van leven gesproken). Dus waarom zou ik het in vredesnaam laten staan?

Verder is de grootste stoorzender met betrekking tot mijn gezondheid dat ik niet altijd gemakkelijk slaap. Er zit een aapje in mijn hoofd dat op de meest onmogelijke momenten verhalen begint te vertellen. Yaddieyadieyadieya. Je kent ze wel. Lastig, maar niet echt iets waar ik nog iets aan kan doen (wat ik niet al doe). Dus ja. Wat je niet kunt veranderen moet je accepteren. Vind ik ook een gezond uitgangspunt.

Gelukkig gezond

Als ik keihard bewijs zou hebben dat Cote d’Or me instant naar de vernieling zou helpen, dan zou ik het kunnen laten staan; ik ben behoorlijk zuinig op mijn lijf. Maar dat bewijs heb ik niet. Niet hard, niet zacht. Ook mijn gebit leidt er niet onder, als ik de tandarts mag geloven. Ik vind het persoonlijk volkomen onzinnig om mezelf iets te ontzeggen waar ik zo van geniet, waarvan ik geen enkele reden heb om aan te nemen dat het aantoonbaar invloed heeft op mijn gezondheid. Niet op de korte termijn, en niet op de lange termijn. Zolang ik me niet overeet aan die zoete meuk is er niets aan de hand. En om te voorkomen dat ik me eraan overeet, koop ik het nooit. Huh? Ja. Je leest het goed. Ik koop het nooit. Want er zijn genoeg plekken waar ik het gewoon krijg. Als ik het ga kopen is het hek van de dam. Zoveel zelfinzicht heb ik dan weer wel.

Gezondheid is voor mij een middel. Een middel om een goed en gelukkig leven te leiden. Niet een doel op zich. En als chocolade eten mij gelukkig maakt, zonder dat ik daarvoor een prijs moet betalen die me weer ongelukkig maakt (gewichtstoename, slecht gebit, of God verhoede: kanker), dan eet ik het. Geluksgevoelens zijn ook gezond. 

Hoe kies jij wat je kiest?

Niet iedereen houdt van “gezond leven”. Als je een couch potato bent met een voorliefde voor alles wat vet, zout en zoet is en al gaat kokhalzen bij de gedachte dat je 50 gram groente moet eten, laat staan 200 gram, dan is het logischerwijs ook lastiger voor jou dan voor mij om een “gezonde leefstijl” aan te houden. Misschien moet je erg op je huidige kwaliteit van leven inleveren om de kwaliteit van leven in de toekomst goed te houden. En misschien heb je er wel helemaal geen zin in om in een superfood-etende, etiketten-screenende, sociale-events-mijdende #fitchick te veranderen. Ik zal wel een waardeloze personal trainer zijn, maar ik begrijp dat. Ik zal je niet verbieden om suiker te eten, ik zou namelijk niet weten waarom je geen suiker zou mogen eten. Alles draait om balans. En sommige doelen vragen van je dat je wat extremere maatregelen moet nemen dan anderen, maar jij mag beslissen of dat het wel waard is. Zoals ik al aangaf in Liever Cellulite dan een Kutleven: alleen jij kan bepalen wat je wil en welke prijs je bereid bent te betalen. Zelfverachting en zelfkastijding zijn wat mij betreft pas écht ongezond. Liefde voor het leven en respect voor je lichaam zouden altijd voorop moeten blijven staan. En als je daar hulp bij nodig hebt, dan zijn wij er voor je.