Google “stofwisseling versnellen” en je krijgt een hoop, volledig overbodige, tips voor de kiezen. Sommige zijn in theorie waar, maar in de praktijk nutteloos. En andere tips kan je linea recta naar het land der fabelen verwijzen.
Krijg jij nog steeds het advies om 6 keer per dag te eten, zodat je stofwisseling op gang blijft? Ontsla je adviseur en lees even verder.
Kan je jouw stofwisseling versnellen?
Ja. Dat kan. En welke strategieën zinvol zijn, zal ik straks bespreken. Maar het zijn er zeker geen 17, zoals het artikel dat bovenaan staat in Google beweert. En de grootte van de impact, die verder niemand bespreekt, is vaak bijzonder klein.
De grootste fabel over je stofwisseling versnellen
De grootste fabel van allemaal is dat je regelmatig moet eten om je stofwisseling op gang te houden. Zelfs diëtisten geven dit advies nog weleens (als de jouwe dat ook doet, alsjeblieft, zoek een ander). De theorie is een beetje vaag, maar meestal wordt de analogie van ‘het vuur’ of ‘de motor’ gebruikt. Zonder brandstof gaat het vuur uit en staat de motor stil. En zou jouw lichaam ook minder hard gaan branden. Absolute nonsens.
Hoe zit het wel?
Het kost energie om je eten te verteren. Dit noemen we het thermogeen effect. Gemiddeld verbrand je al 10% van de ingenomen calorieën om de maaltijd die je zojuist hebt genuttigd te verteren (de samenstelling van je maaltijd heeft invloed op dit percentage, maar daarover straks meer). Bij iedere maaltijd verbrand je dus wat extra calorieën. So far, so good.
Alleen: als je drie keer per dag 600 kCal eet, ‘win’ je drie keer per dag 60 kCal (10%). Eet je zes keer per dag 300 kCal, dan ‘win’ je zes keer 30 kCal (10%). Je hoeft geen rekenwonder te zijn om te zien dat het niet uitmaakt of je 3 x 60 of 6 x 30 kCal verbrandt. Met beiden ‘versnel’ je jouw stofwisseling 180 kCal.
Je lichaam redt zich dus prima op 3, 2 of zelfs maar 1 maaltijd per dag (de nieuwste hype is intermittent fasting, wat het tegenovergestelde advies is). Maar jij misschien niet. Vaker op een dag eten kan voorkomen dat je jezelf zo uithongert, dat je later op de dag gaat bunkeren (ontbijten, ook vaak genoemd in lijstjes over stofwisseling versnellen, hoeft ook alleen maar als je hiermee voorkomt dat je gaat bunkeren). Dus misschien werkt het voor jou. Misschien niet. Maar je stofwisseling versnellen heeft er in ieder geval niets mee te maken.
Welke tips over je stofwisseling versnellen kan je nog meer overslaan?
- Ontbijten, zoals hierboven al even kort aangestipt. Prima om te doen, maar je stofwisseling versnel je er niet mee.
- Groene thee drinken, of vage kruidenthee van de drogist: als je er geen hartslag van 180 slagen in rust van krijgt, werkt het niet. En doet het dat wel, dan is het voor alle voor de hand liggende redenen ook geen goed idee.
- Hetzelfde geldt voor allerlei dubieuze pillen en overmatig cafeïne gebruik.
- Meer gaan eten. Alhoewel het absoluut waar is dat je hier je stofwisseling mee versnelt (10% van 3000 kCal is immers meer dan 10% van 2000 kCal), verhoog je hiermee ook je absolute calorie-inname. 3000-300 = 2700 en 2000-200 = 1800. Uiteindelijk blijven er alsnog meer kCal over om op te slaan, zelfs met je verhoogde stofwisseling.
Wat kan ik dan wel doen?
Ik heb het al gehad over het thermogeen effect (TEF): een deel van de energie die je tot je neemt is weer nodig om je voedsel te verteren en om te zetten. Niet alle voedingsmiddelen hebben een even groot TEF. Vet heeft een verwaarloosbaar TEF, terwijl eiwitten een TEF van 30% hebben. Door veel eiwitten te eten kan je dus je stofwisseling versnellen.
Is dat een groot effect?
Mwuah.
Als je van een eetpatroon met 2000 kCal en 15% eiwitten overschakelt op een eetpatroon met evenveel kCal en 30% eiwitten gebeurt er het volgende:
- 1 gram eiwit bevat 4 kCal. In plaats van 300 kCal (15% van 2000), eet je nu 600 kCal uit eiwitten (30% van 2000)
- In de oude situatie was het TEF 100 kCal (30% van 300 kCal)
- De nieuwe situatie heeft een TEF van 180 kCal (30% van 600 kCal)
- Je kan hiermee je stofwisseling versnellen met 80 kCal per dag
- Zonder andere aanpassingen verlies je hiermee circa 1 kilo per 3 maanden, totdat je een nieuwe balans hebt bereikt
Het helpt dus wel, maar het gaat niet snel.
Is dat alles wat je hebt?
Nee. De meest voor de hand liggende oplossing is natuurlijk meer en intensiever gaan bewegen. Een uur lang stilzitten kost je, afhankelijk van je gewicht, zo’n 60-90 kCal. Een uur hardlopen meer tussen de 400-600 kCal. Tel uit je winst.
Is dat zaligmakend? Nee, ook niet. Want we weten dat meer en intensiever bewegen vaak onbewust wordt gecompenseerd met meer eten en zuiniger omspringen met je energie later op de dag. De befaamde, maar overgewaardeerde naverbranding en het opbouwen van spieren met sporten is ook zoiets dat terugkomt in alle rijtjes, maar waar je in de praktijk niets aan hebt.
Gelukkig zijn er heel erg veel dingen die je wel kan doen als je wil afvallen, gezonder wil leven of sterker en fitter wil worden. Bij Selsa helpen we je graag met gedegen advies waar je écht wat aan hebt. Vraag direct een intake aan en wij vertellen je binnen 24 uur wat we voor jou kunnen betekenen.
